در این مطلب به بررسی جنس تابلو فرش ماشینی خواهیم پرداخت. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که جنس تابلو فرش ماشینی چیست و آیا تابلو فرش ماشینی از دوام و ماندگاری کافی برخوردار است یا نه؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
انواع نخ به کار رفته در تابلو فرش
الیافی که برای ریسندگی و تولید نخ به کار می‌رود، بصورت طبیعی و مصنوعی تولید میشوند. با نخ ریسی و پیوستن این الیاف به هم، نخ های طبیعی و مصنوعی تولید میشوند.
الیاف مصنوعی
این الیاف به دست انسان ساخته میشوند. اکثرا مواد اولیه آنها از مواد شیمیایی بوده و در برخی موارد نیز از ترکیب الیاف طبیعی و مواد شیمیایی ساخته میشوند. برای مثال، سلولز، ویسکوز، اکرلیک، پلی استر، نایلون و… از الیاف مصنوعی هستند.
الیاف طبیعی
به الیافی که مواد اولیه آن بصورت طبیعی در طبیعت وجود دارد و ساخته دست انسان نیستند الیاف طبیعی گفته میشود. الیاف طبیعی نیز به دو نوع گیاهی و حیوانی در طبیعت وجود دارند. مثلا الیافی که از پشم گوسفند یا پیله ابریشم تهیه میشوند، از الیاف طبیعی حیوانی هستند. همچنین الیافی که از گیاهانی مانند کتان، پنبه، ذرت، کنف و… تهیه میشوند، از الیاف طبیعی گیاهی میباشند.
این الیاف دارای کیفیت بالاتری هستند اما در مقابل با توجه به ترکیب مواد الیاف مصنوعی، برخی از آنها دوام بیشتری نسبت به الیاف طبیعی دارند.
نخ تابلو فرش
بسته به نوع تابلو فرش، نوع نخ های به کار رفته در آن نیز متفاوت است. در تابلو فرش های دستباف از نخ هایی با الیاف طبیعی استفاده میشود. اما در تابلو فرش های ماشینی، از نخ هایی با الیاف مصنوعی استفاده میشود. نخ های طبیعی قیمت بالاتری نسبت به نخ های مصنوعی دارند. یکی از دلایل اصلی گران قیمت بودن فرش و تابلو فرش دستباف در مقایسه با نوع ماشینی، دقیقا همین استفاده از الیاف طبیعی است که دارای قیمت بالاتری نسبت به الیاف مصنوعی هستند.
نخ تابلو فرش دستباف
در تابلو فرش دستباف، نخ های استفاده شده نخ های پشمی و ابریشمی تولید شده از الیاف طبیعی حیوانی میباشند.
نخ های پشمی از الیافی که از پشم گوسفند بدست می‌آیند تولید میشوند. این نخ ها کیفیت های مختلفی دارند. عوامل مختلفی مانند نژاد گوسفند، زمان چیده شدن پشم گوسفند و نحوه نخ ریسی در کیفیت پشم تاثیر گذارند. نخ مرینوس از بهترین نخ هایی است که میتواند برای بافت فرش و تابلو فرش دستباف مورد استفاده قرار بگیرد.
نخ پشمی تابلو فرش دستباف
از دیگر نخ هایی که در تابلو فرش دستباف استفاده میشود میتوان به نخ ابریشمی اشاره کرد. نخ های ابریشمی نیز به دو نوع طبیعی و مصنوعی تقسیم میشوند. نخ ابریشمی طبیعی از الیافی که از پیله ابریشم بدست می‌آیند تولید میشود. در تابلو فرش دستباف، عمدتا برای چله و تار تابلو فرش از نخ ابریشم استفاده میشود. همچنین برای براقیت و درخشندگی تابلو فرش نیز برخی قسمت های رنگ روشن نیز با ابریشم بافته میشوند.
نخ تابلو فرش ماشینی
در تابلو فرش ماشینی، نخ های استفاده شده از الیاف مصنوعی تولید میشوند و درصدی پلاستیک دارند.
اگر توان خرید تابلو فرش های دستبافت را ندارید، میتوانید با خرید تابلو فرش ماشینی با تراکم بالا، تعداد شانه بالا و کیفیت رنگ عالی، تابلو فرشی با کیفیت نزدیک تابلو فرش دستباف (و حتی در برخی موارد با رنگبندی شفاف تر از تابلوفرش دستباف) خریداری کنید.
*** این مقاله را نیز بخوانید : همه چیز درباره تابلو فرش ماشینی
در ادامه به بررسی دقیق جنس نخ های تابلو فرش ماشینی می‌پردازیم.
جنس تابلو فرش ماشینی
همانطور که گفته شد، نخ های استفاده شده در تابلو فرش ماشینی از نوع نخ مصنوعی هستند که از الیاف مصنوعی تهیه میشوند. اما جنس نخ تار و جنس نخ پود تابلو فرش ماشینی باهم تفاوت دارند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
تابلو فرش ماشینی
جنس تار تابلو فرش ماشینی
جنس تار (چله) تابلو فرش ماشینی از نوع نخ پلی استر میباشد. این نوع نخ از با دوام ترین و با استحکام ترین نخ های مصنوعی است که برای دوام بالای تارهای تابلو فرش ماشینی از این نوع نخ استفاده میشود.
پلی استر
نخ پلی استر از پرکاربردترین نخ ها میباشد که به عنوان جایگزین پنبه و نخ طبیعی، دارای کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف از جمله صنعت نساجی هستند. این نوع نخ در زمره پرکاربردترین و پرمصرف ترین نخ ها هستند که بیشترین کاربرد را در تولید پارچه و منسوجات مختلف دارند. الیاف پلی استر میتواند هم از جنس الیاف مصنوعی و هم از جنس الیاف مصنوعی و یا ترکیبی از آنها باشد. این نوع الیاف دارای انواع مختلفی هستند که بر اساس روش تولید و مواد اولیه مورد استفاده برای تولید آن، دارای خواص متنوع و کاربردهای متفاوتی هستند.
نخ پلی استر
نحوه تولید نخ پلی استر
برای تولید این نخ، از مواد پایه شامل دی متیل ترفتالات و اتیلن گلیکول (EG) استفاده میشود. در طی گذراندن مراحل و واکنش های شیمیایی مختلف این مواد به پلیمر تبدیل میشوند. پلیمر بدست آمده، پس از ریسندگی مذاب در دمای 265 درجه سانتی گراد، از صفحات رشته ساز عبور کرده و با عبور از هوای سرد و کریستالیزاسیون به لیف تبدیل میشود. در آخر با گذراندن مرحله کشش و مراحل انتهایی، این مواد به الیاف کوتاه تبدیل میشوند. این الیاف نیز بر حسب کاربرد در اندازه های مختلفی به هم پیچانده شده و برش داده میشوند.
در تولید پلی استر، مرحله کشش برای استحکام و مدول الاستیک نخ انجام میشود. نخ های پلی استر دارای مقاومت بالا بوده و دارای استحکام کششی حداقل 1000 نیوتن بر میلی متر مربع هستند.
در برخی موارد برای محافظت از پلی استر در برابر آب و جلوگیری از پوسیدگی آن، لایه ای محافظ از نخی مخصوص روی آن مبله شده و باعث محافظت از پلی استر میشود. از دیگر پوشش هایی که میتوان با پلی استر ترکیب کرد، نئوپرون و سیلیکون است.
پلی استر علاوه بر شکل الیاف، میتواند به شکل پلاستیک نیز باشد. مواد پلی استر پلاستیکی موادی هستند که بطری های پلاستیکی نشکن را می‌سازند که این بطری ها آب و نوشابه را در خود نگه میدارند.
کاربرد های پلی استر
نخ های پلی استر کاربردهای فراوانی دارند. از جمله این کاربردها میتوان موارد زیر را نام برد : تولید فرش و موکت – لحاف – تشک – بالش و متکا – مبل راحتی – رو مبلی – عایق های حرارتی و رطوبتی – فیلترسازی – کف پوش خودرو – اسکاچ های شستشو – عروسک سازی – لایی انواع البسه – انواع پارچه – لباس و …
همانطور که خواندید، محصولاتی که برای کاربرد پلی استر ذکر کردیم، باید از جنسی باشند که رطوبت را به خود جذب نکند. همچنین در مواردی میتوان از آن استفاده کرد که نیاز است قابلیت شستشو داشته باشند و بو نگیرند.
خواص پلی استر
از خواص و ویژگی های پلی استر که باعث پراستفاده بودن آن شده است میتوان موارد زیر را نام برد:
چروک ناپذیری، خاصیت ارتجاعی مناسب، ضد حساسیت بودن، مناسب بودن برای هر نوع پوست، نرمی و لطافت قابل توجه، استحکام و دوام بالا، مقاومت در برابر اسید و باز، مقاومت در برابر صابون ها و شوینده ها (قابل شستشو بودن)، عدم جذب رطوبت، بو نگرفتن و …
این خواص از ویژگی های بسیار مهمی هستند که باعث میشود پارچه و منسوجات با کیفیتی از پلی استر تولید شود.
الیاف پلی استر
انواع نخ پلی استر
نخ های پلی استر با توجه به کاربرد و کارکردشان در انواع مختلفی تولید میشوند که عمدتا به 6 دسته بندی تقسیم میشوند.
نخ های DTY که نخ ترویرا نامیده میشوند، با حرارت بسیار بالا تولید میشوند. از نخ های پرمصرف بوده و کاربردهای متنوعی در صنعت نساجی دارد. حجیم بودن، نرمی و لطافت بالا از ویژگی های این نوع هستند.
نخ های ATY که نخ تکسچره نامیده میشوند و تحت تاثیر فشار هوا کوبیده شده و تولید میشوند. این نخ ها شباهت زیادی به نخ طبیعی دارند و در تهیه تار و پود پتو و تار فرش و تابلو فرش استفاده میشوند. بعضا در پود فرش نیز از ترکیبات پلی استر استفاده میشود. جذب کم رطوبت و سبک بودن از ویژگی های این نوع پلی استر هستند.
نخ های POY که با ذوب شدن چیپس های پلی استر تولید میشوند. خاصیت حرارتی قابل توجه، انعطاف پذیری بالا و خاصیت آویزش از ویژگی های این نوع نخ هستند.
نخ های FDY که از جمع شدگی نخ های POY بدست می‌آیند. این جمع شدگی باعث شده تا این نخ ها در صنایع مختلفی مانند نساجی و تولید منسوجاتی مانند پرده، رومبلی، پتو راشل، فرش و … مورد استفاده باشند.
نخ های استیپل که از الیاف بریده شده فیلامنت در سیستم چرخانه ای تولید میشوند. این الیاف بصورت عدل بعنوان مواد اولیه در کارخانه نساجی استفاده میشوند.
نخ های اینتر مینگل که از نخ های DTY بدست می‌آیند. این نخ ها در تولید لباس، پوشاک، رومبلی و … استفاده میشوند. نرمی و حجیم بودن از ویژگی های مهم این نوع پلی استر هستند.
نحوه شتسشو و نگهداری منسوجات تولید شده از نخ پلی استر
نخ پلی استر را میتوان با استفاده از دست یا ماشین لباسشویی شستشو داد و این کار مشکلی ایجاد نمیکند. بهتر است از مواد بازی قوی و خیلی گرم برای شستشو استفاده نشود.
جنس پود تابلو فرش ماشینی
جنس پود (بافت) تابلو فرش ماشینی از نوع نخ اکرلیک میباشد. این نوع نخ، به دلیل کیفیت بالای تولید، رنگ پذیری بهتر، ماندگاری بیشتر رنگ در این نوع نخ، مقاومت در برابر بیدزدگی و مقاومت در برابر نور خورشید، در پود تابلو فرش ماشینی استفاده میشود.
اکرلیک
نخ اکرلیک از الیاف مصنوعی میباشد که از پلیمری به نام پلی اکریلونیتریل ساخته شده است. نخ اکرلیک، رشته ای بلند و باریک و در هم تنیده شده از الیاف اکرلیک است.
تصویر نخ اکرلیک
نحوه تولید نخ اکرلیک
الیاف اکرلیک در درسته الیاف مصنوعی قرار می‌گیرند که از پلیمری به نام پلی اکریلونیتریل با میانگین مولکولی 1900 مونومتر واحد ساخته شده است. این ماده در دسته ترموپلاستیک ها بوده و از مونومر اصلی آکریلونیتریل تشکیل شده است. ساختار پلیمری این الیاف بصورت کوپلیمر است. الیاف اکرلیک در ابتدا بصورت رشته های فیلامنتی بلند تولید شده و سپس بصورت منقطع در ابعاد الیاف پشم بریده شده و فرآیند ریسندگی و تبدیل شدن به نخ را طی می‌کنند.
هنگامی که اکرلیک بر روی پایه اصلی و کوتاه دستگاه ریسندگی ریسیده میشود، میتواند خاصیتی شبیه به پنبه داشته باشد. سطح مقطع اکرلیک با توجه به نوع تولید میتواند متفاوت باشد. اگر به روش تر ریسی تولید شود، سطح مقطع آن دایره ای خواهد بود. و اگر به روش ژل ریسی (خشک) تولید شود سطح مقطع آن به شکل دمبلی خواهد بود. در تولید نخ به روش ژل ریسی، الیافی با استحکام بالا تولید میشوند. اکرلیک ها در انواع مختلفی مانند رنگدانه، رنگی، اکرو، طبیعی، سفید خام یا رنگ نشده تولید میشوند.
کاربرد های نخ اکرلیک
الیاف نخ اکرلیک، سبک و نرم هستند و حالتی شبیه پشم دارند. رنگ پذیری بالا، ضد حساسیت بودن، قابلیت شستشو و قیمت ارزان باعث شده است این نخ در صنایع مختلفی مانند تولید لباس های گرم، جوراب بافی، تولید شال و روسری، تولید کلاه و دستکش، تولید پارچه تزئینی، تولید پتو، تولید موکت، تولید سایه بان و تولید فرش و تابلو فرش مورد استفاده قرار بگیرند. اکرلیک نسبت به روغن و چربی، بید، مواد شیمیایی و نور خورشید مقاوم است.
نخ اکرلیک از الیاف پرکاربرد در قالیبافی است. برای تولید فرش ها و تابلو فرش های ماشینی با کیفیت از نخ اکرلیک استفاده میشود.
از نخ اکرلیک برای تولید پارچه آکرلیک نیز استفاده میشود. به علت نرم بودن این پارچه، از آنها بیشتر در تولید لباس های ورزشی استفاده میشود.
خواص اکرلیک
از خواص و ویژگی های مهم نخ اکرلیک میتوان موارد زیر را نام برد :
نرم و لطیف تر بودن نسبت به سایر الیاف مصنوعی – عدم استنشاق بوی پلاستیک و مواد نفتی از نخ های اکرلیک – دوام و ماندگاری بالا – مقاومت بالا در برابر پا خور شدن و کهنه نشدن آن – مقاومت بالا در برابر حرارت های غیرمستقیم مانند کتری و اتوی داغ – مقاومت بالا در برابر گرما و نور خورشید – مقاومت در برابر سایش و شستشو – رنگ پذیری بالا و رنگ های بسیار شاد و سرزنده – عدم چسبندگی در لمس فرش – منسجم و یکدست شدن فرش و تابلو فرش – عدم ایجاد حساسیت – مقاومت در برابر بید، حشرات، کپک و قارچ – مقاومت شیمیایی بسیار بالا در برابر اسید های معدنی و انواع حلال های رایج – انعطاف پذیری و قابلیت بازگشت به طول ابتدایی – ظاهر حجیم تر نسبت به پشم (30 درصد حجیم تر) – عایق خوب برای گرما
همین ویژگی ها نیز باعث شده است که این نخ انتخاب مناسبی برای تولید فرش و تابلو فرش ماشینی، موکت و لباس باشد.
الیاف اکرلیک
مزایا و معایب نخ اکرلیک
نخ های اکرلیک به راحتی در دسترس هستند. به گونه ای که میتوان آنها را در همه فروشگاه های نخ تهیه کرد. تولید این نخ ها بسیار گسترده بوده و قابلیت استفاده در طیف گسترده ای از بافت ها و رنگها را دارند.
الیاف و نخ های اکرلیک قیمت بسیار ارزان تری نسبت به الیاف پشم و پنبه دارند. در نتیجه استفاده از آنها صرفه اقتصادی بالایی دارد.
بدلیل اینکه نخ های اکرلیک بصورت مصنوعی تولید میشوند، دوام و پایداری بیشتری نسبت به الیاف پشم و پنبه دارند.
منسوجات تولید شده از نخ اکرلیک شستشوی راحت تری دارند و به واسطه جذب آب و رطوبت بازگشتی کم آن ها، خشک شدن آنها نیز در زمان کمتری انجام میشود.
از معایب آنها نیز میتوان اشتعال پذیر بودن آنها را نام برد. این نخ ها در برابر شعله مستقیم ذوب شده و باقیمانده پلاستیکی از خود به جای می‌گذارند. نخ های اکرلیک به اندازه پشم و پنبه نرم نیستند. البته در سالیان اخیر با استفاده از فناوری های مدرن، این نخ ها نرم تر از قبل شده اند و نسبت به سایر الیاف مصنوعی نرم تر هستند. همچنین بدلیل استفاده از پلیمر های ترموپلاستیک، این نخ ها میتوانند برای محیط زیست مضر باشند. این نخ ها دیربازیافت بوده و رها کردن آنها در طبیعت میتواند سلامت جانداران را به خطر بیاندازد.
نتیجه گیری
در این مقاله جنس نخ های بکار رفته در تار و پود تابلو فرش ماشینی را بررسی کردیم. همان طور که گفته شد، جنس تار تابلو فرش ماشینی از جنس پلی استر و جنس پود آن از جنس اکرلیک میباشد. نخ پلی استر بدلیل استحکام و دوام بالا، مقاومت در برابر شستشو و عدم جذب رطوبت گزینه مناسبی برای استفاده در تار و چله تابلو فرش ماشینی میباشد. نخ اکرلیک نیز بدلیل رنگ پذیری بهتر، مقاومت رنگ آن در برابر شستشو، دوام و ماندگاری بالا، مقاومت در برابر گرما و نور خورشید و مقاومت در برابر بید زدگی، گزینه مناسبی برای استفاده در پود تابلو فرش ماشینی میباشد.
تابلو فرش های هیدا دکور نیز از همین جنس های ذکر شده با استفاده از بهترین و با کیفیت ترین نخ ها در کاشان تولید میشوند.
پس میتوان نتیجه گرفت که تابلو فرش ماشینی با استفاده از بهترین و با دوام ترین نخ ها تولید شده و دارای دوام و استحکام کافی میباشد و همچنین در برابر شستشو نیز مقاوم است. پس میتوانید با خیالی راحت خرید تابلو فرش ماشینی را انجام دهید.
هر سوالی در این باره داشتید میتوانید در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.